Fonte: "O TranVía", Revista do Val da Louriña. Nº 2, 1992
Crónicas gráficas de Budiño, 2000.
SOCIEDAD SINDICATO LA PROGRESIVA (S.S.P.)
Esta fotografía corresponde á cooperativa agraria Sociedad Sindicato la Progresiva (S.S.P.), da parroquia de Budiño, cuio edificio ainda existe na actualidade.
Fundouse aproximadamento no ano 1930, nun local que se construiu no punto kilométrico 3.0 da antiga estrada Atios-Salceda de Caselas. O terreno foi cedido por tres veciños da parroquia, José Rodríguez (do Guerras), Domingo de Peteno e Costantino Fernández. A construción do edificio foi costeada por dúas sociedades de emigrantes de Budiño na Arxentina: "Hijos de San Salvador de Budiño en Buenos Aires" e "Residentes de Budiño en Buenos Aires", e co esforzo dos socios iniciais da sociedade. O edificio da S.S.P. foi vendido no ano 1976 polo antiguo sindicato vertical a un particular, e na actualidade é coñecido como "Bar La Juventud".
Entre os socios da S.S.P. había consenso sobre o proxecto da coopeativa, pero na parroquia existía outro grupo organizado, coñecido como "a contra", que quería formar outra sociedade, pero tiña poucos apoios. Os veciños da S.S.P. eran maioritariamente de esquerdas e os da contra maioritariamente de dereitas.
Co inicio da guerra civil, os dirixentes da S.S.P. foron perseguidos, fundamentalmente por parte dos da contra, que foron os primeiros en botar man do edificio. Finalmente, foi Don Marcial Peralba quen botou man de todo o mobiliario e material que tiña a sociedade.
Durante bastantes anos, e ata a privatización do local, este foi utilizado por un veciño pa parroquia para usos particulares. Os socios entendían isto como unha usurpación, pero non podían facer nada. A xente tiño moito medo, expresaban algúns cooperativistas.
A finais dos anos sesenta houbo un intento de relanzamento do asociacionismo agrario e realizáronse algunhas actividades dentro do local, pero sempre co visto e prace do servicio de Extensión Agraria.
As inquietudes agrarias terminaron coa venta a un particular do local da sociedade, actualmente "Bar la Juventud". A venda foi realizada polo sindicato vertical (amarelo). Este pediulle as chaves ó presidente, nese momento Antonio do Moráis, e de forma oscura realizou a venda a un veciño da parroquia. Outros veciños tamén tiñan interés na compra do local, pero recibiron un toque dos caciques para que non se meteran no asunto. Naquel momento os veciños quedaron quietos. Ainda tiñan moito medo.
Esperemos que algún día o local sexa devolto ós seus lexítimos donos: os veciños de Budiño.